/ Strona Główna / Rzeki / Omulew

Omulew

Opis ogólny

Omulew jest prawobrzeżnym dopływem Narwi o długości około 130 km i powierzchni dorzecza 2 053 km2. Płynie przez Równinę Mazurską i Równinę Kurpiowską, w województwie warmińsko-mazurskim i mazowieckim. Źródła rzeki znajdują się poniżej jeziora Koniuszyn, w Puszczy Napiwodzko-Ramuckiej, początkowo jako Struga Koniuszanka w okolicy dwóch Rezerwatów Przyrody: Koniuszanka I i Koniuszanka II.

Koniuszanka I - powierzchnia rezerwatu wynosi 23,91 ha. Znajduje się on w odległości około 11,5 km od Nidzicy. Został utworzony w 1978 roku dla ochrony obszarów ze zjawiskiem sufozji obserwowanym na strumieniu Koniuszanka, który koło osady Moczysko zanika, by wypłynąć ponownie 2 km dalej ze źródeł wysiękowych. Szlak cieku podziemnego znaczą osuwiska, tzw. leje sufozyjne.

Omulew

Koniuszanka II - powierzchnia rezerwatu wynosi 64,06 ha. Celem jego ochrony jest zachowanie i ochrona walorów krajobrazowych przełomowego odcinka doliny rzeki Koniuszanki. Struga Koniuszanka jest tutaj wąska a zbocza bardzo strome. Jest to Rezerwat leśny obejmujący stare drzewostany mieszane (grab pospolity, brzoza brodawkowata, świerk pospolity, sosna zwyczajna) z pomnikowymi dębami. W rezerwacie jest kilkadziesiąt drzew o wymiarach pomnikowych, można również zobaczyć daglezje - długowieczne i wysokie drzewa, które występują w zachodniej części Ameryki Południowej i we wschodniej Azji. Do ciekawszych gatunków występujących tu zwierząt należy kruk, orzechówka, dzięcioł czarny, bóbr. Na terenie Rezerwatu znajduje się ścieżka dydaktyczna gdzie można się nauczyć m.in. rozpoznawać gatunki drzew (pnie drzew wraz z ich opisem są prezentowane na specjalnym stanowisku).

Najdogodniejszym miejscem rozpoczęcia spływu jest plaża położona pomiędzy wsiami Jabłonka i Wikno nad jeziorem Omulew (rzeka jest spławna dopiero od tego jeziora). Jezioro to jest jednym z najciekawszych jezior Pojezierza Olsztyńskiego o ciekawym kształcie litery H, na które składają się dwa akweny połączone ze sobą w partii środkowej wąską i wydłużoną cieśniną. Rzeka wypływając z jeziora ma niedostępne, bagniste brzegi i dopiero od wsi Kot nurt staje się bystry, woda przejrzysta pojawiają się głazy narzutowe. Kolejnymi miejscowościami jakie miniemy na naszym szlaku są kolejno: Dębowiec, Wesołowo, Głuch, Wielbark, Krukowo, Brodowe Łąki, Czarnotrzew, Przystań, Białobrzeg Dalszy, Białobrzeg Bliższy, Kruki, aż w końcu rzeka uchodzi do Narwi w południowej części Ostrołęki.

Omulew jest rzeką niezwykle urozmaiconą. Szlak przepływa Puszczę Napiwodzko-Ramucką i Puszczę Kurpiowską (Zieloną), gdzie przyroda zaskakuje pięknem i różnorodnością roślin przybrzeżnych. Pisząc o rzece Omulew nie sposób nie wspomnieć również o Rezerwacie Małga, który powstał w roku 1991 i zajmuje powierzchnię 163,92 ha, przez teren którego będziemy płynęli. Rezerwat został utworzony dla ochrony miejsc gniazdowania i żerowania rzadkich gatunków ptaków i zachowania noclegowisk żurawi. Żyje tu ponad 100 bardzo rzadkich cietrzewi. W rezerwacie Małga występuje między innymi łabędź niemy i orlik krzykliwy. Spływ jest łatwy nawet dla początkujących - interesujący i nie tak mocno uczęszczany - niemniej czasami z powodów działalności bobrów - uciążliwy. Szlak Omulwi jest oznakowany na całym swoim biegu.

Proponowany harmonogram spływu:

1 dzień

Plaża pomiędzy wsiami Jabłonka oraz Wikno - Dębowiec (11,1 km),

2 dzień

Dębowiec - Wesołowo (19,8 km),

3 dzień

Wesołowo - Wielbark (9 km),

4 dzień

Wielbark - Krukowo (20,5 km),

5 dzień

Krukowo - Brodowe Łąki (17,4 km),

6 dzień

Brodowe Łąki - Czarnotrzew (20,6 km),

7 dzień

Czarnotrzew - Przystań (14 km),

8 dzień

Przystań - Kruki - Ostrołęka (15,2 km).

Powyższy harmonogram jest przykładowy i nie trzeba się go ściśle trzymać. Najczęściej nasi klienci dopływają do Wielbarka, ewentualnie Krukowa. Zdecydowanie rzadziej do samej Ostrołęki. Wybór i zorganizowanie miejsc noclegowych leży po stronie klienta.

Dokładny opis trasy

km [w dół rzeki] km [w górę rzeki] Opis
0.0 129.9 Najdogodniejszym miejscem startu jest plaża pomiędzy wsiami Jabłonka oraz Wikno znajdująca się nad jeziorem Omulew (508,8 ha, głębokość maksymalna - 32,5m). Zbiornik posiada 5 wysp, z których największa ma powierzchnię około 4 ha. Kierujemy się na wschód.
1.1 128.8 Przepływamy koło niewielkiej wyspy, która stanowi miejsce gniazdowania czapli i kormoranów. Najlepiej trzymać się prawego brzegu jeziora mijając dwie wyspy po swojej lewej stronie. Cały czas kierujemy się w kierunku wschodnim.
3.5 126.4 Wpływamy na spore rozlewisko, na którym kierujemy się na południe, wpływając w wąski przesmyk jeziora. Znajdujemy się na południowo wschodniej zatoce jez. Omulew.
4.0 125.9 Po lewej stronie ujście rzeki Omulew z jeziora Omulew. Kierujemy się tam. Po wpłynięciu na rzekę Omulew możemy natknąć się na bobry. Warto zatem zachować ciszę i spokój. Otoczenie to lasy i bagna. Płynąc dalej na południe jeziora dotarlibyśmy do ujścia Czarnej Strugi, która uchodzi z jez. Czarne położonego nieopodal na południu.
5.0 124.9 Przepływamy pod niewielkim, drogowym mostem kratownicowym. Za nim jaz z przepławką dla ryb. Niezbędna jest tutaj (na szczęście nieuciążliwa) przenoska kajaków, brzeg jest łatwo dostępny. W dalszym biegu rzeka staje się płytsza. Można natknąć się na tym odcinku na zwalone pnie drzew, brzegi są bagniste i porośnięte trzciną.
7.6 122.3 Mijamy most na drodze wojewódzkiej nr 545 relacji Jedwabno - Nidzica. Rzeka wypłyca się i pojawia się więcej przeszkód, które są do ominięcia.
8.9 121.0 Kot. Przepływamy pod mostem. Tutaj mocno uważamy, gdyż pod mostem jest wiele ostrych kamieni tworzących próg wodny. Za mostem również wiele głazów narzutowych. Cały czas brzegi otoczone są przepięknymi drzewami.
11.1 118.8 Dębowiec. Napotkamy tutaj most oraz ruiny starej tamy wodnej przy ruinach młyna. Konieczna jest tutaj przenoska kajaków. Po prawej stronie rzeki, około 150 m od mostu znajduje się leśniczówka Dębowiec Nadleśnictwa Jedwabno. Za tamą rzeka wije się wąskim korytem. Pokonywanie tego odcinka niewątpliwie utrudnia gęsta roślinność.
14.1 115.8 Bród. Zbliżamy się do opuszczonej miejscowości Dębowiec (po lewej stronie). Z wody wystają drewniane słupy - pozostałości mostu. Na brzegu widoczny słupek graniczny. Kiedyś biegła tędy droga do dawnej osady Dębowiec Mały. Nieopodal, po lewej stronie Rezerwat Przyrody Dęby Napiwodzkie (celem ochrony jest zachowanie grądu, łęgu olchowego oraz boru mieszanego występujących na wale ozowym). Występują tutaj m.in. liczne pomnikowe dęby, w wieku 300-350 lat oraz stare, około 200-letnie sosny. Rezerwat obejmuje obszar lasu o powierzchni 37,11 ha.
14.6 115.3 Po lewej stronie mijamy ujście rzeki Czarna wypływającej z jeziora Priamy (jezioro znajduje się ponad 6 km w linii prostej na północny zachód, przy drodze krajowej nr 58, nieopodal miejscowości Czarny Piec). Rzeka Czarna wyznacza wschodnią granicę Rezerwatu Przyrody Dęby Napiwodzkie (od północy granicą Rezerwatu jest natomiast droga wojewódzka nr 545). W dalszym biegu rzeki jej brzegi przestają być zalesione, bezpośrednie otoczenie stanowią natomiast bagna i torfowiska. Koryto rzeki powoli rozszerza się. Wolny bieg rzeki sprzyja rozwojowi roślinności pływającej.
17.9 112.0 Mijamy drewniane słupy - pozostałości mostu na drodze do nieistniejącej od lat 60-tych wsi Dębowiec Duży. Na lewym brzegu znajduje się dogodne miejsce do biwakowania. 2 km drogą gruntową, na północ, znajduje się wieś Szuć. Po dotarciu do wsi 750 m dalej znajduje się sklep spożywczy. W dalszym biegu rzeki powoli pojawiają się pola i łąki. 
19.9 110.0 Przepływamy pod drewnianą kładką (w ciągu drogi gruntowej pomiędzy Kolonią Szuć na Północy a ruinami dzwonnicy w Małdze). Przy wysokim stanie wody mogą być problemy z przeprawieniem się pod nim. Dalej Omulew płynie niezbyt szeroką bagnistą doliną otoczoną z obu stron lasami. Wszędzie widać ślady działalności bobrów, towarzyszy ptactwo.
21.8 108.1 Po prawej stronie rozpoczyna się Rezerwat Przyrody Małga – rezerwat powstał w roku 1991, zajmuje powierzchnię 163,92 ha i znajduje się na terenie leśnictw Dębowiec i Uścianek (Nadleśnictwo Jedwabno). Został on utworzony dla ochrony miejsc gniazdowania i żerowania rzadkich gatunków ptaków (łabędź, cietrzew, czajka, derkacz) i zachowania noclegowisk żurawi. Żyje tu ponad 100 bardzo rzadkich cietrzewi. W rezerwacie Małga występuje między innymi łabędź niemy i orlik krzykliwy. Na teren rezerwatu nie wolno wjeżdzać samochodami. Występują tu rozlegle turzycowiska, trzcinowiska oraz zarośla wierzbowo-brzozowe. Rezerwat obejmuje dwa kompleksy. Pierwszy z nich ciągnie się przez około 1,77 km aż do brodu na rzece.
23.5 106.4 Bród na rzece. Miejsce przeprawy ze wsi Rekownica do nieistniejącej wsi Małga (Ruda) – wysiedlonej i rozebranej podczas zakładania poligonu „Muszaki”. Ze wsi pozostały jedynie Ruiny Dzwonnicy w Małdze (znajdujące się około 1350 m idąc drogą gruntową znajdującą się na prawym brzegu) kościoła ewangelisckiego, cmentarz oraz pozostałości fundamentów domów mieszkalnych. Płynąc dalej, po prawej stronie, na skraju lasu rzeka znów zaczyna graniczyć z rezerwatem (2 kompleks) przez około 200 m płyniemy jego granicą aż do czasu kiedy rzeka odbija w lewo.
26.8 103.1 Struga Rekownica. Mijamy ten lewobrzeżny dopływ Omulwi o długości 8,71 km. Struga płynie ze śródleśnego jeziora Konik (Klimek) w okolicy wsi Rekownica.
27.9 102.0 Kładka nad rzeką. Tuż za nią pojedyncze zabudowania i kładki po lewej stronie rzeki.
28.9 101.0 Kolejna kładka nad rzeką.
30.1 99.8 Las oddala się od prawego brzegu rzeki, widoczne pola uprawne. 300 m dalej po lewej stronie widoczne pierwsze zabudowania wsi Wesołowo. Przez najbliższe 5 km w przeważającej większości będziemy płynęli pośród pól uprawnych oraz zabudowań wsi: Wesołowo, Wesołówko oraz Głuch. 
30.9 99.0 Wesołowo (niem. Wessolowen, Weszolowen, od 1938 r. w ramach akcji germanizacyjnej zmieniono urzędową nazwę na Fröhlichshof). Wieś została założona w 1565 roku (przywilej wystawiony został na Albrechta Kościeszę, mistrza hutniczego z Kucborka). Wieś jest siedzibą sołectwa. Możemy tu zaobserwować zabytkową, murowaną zabudowę w układzie ulicówki z początku XX w., drewniane chałupy z końca XIX w., dawną szkołę (obecnie mieszkanie prywatne) z przełomu XIX i XX w., leśniczówkę, znajdującą się na skraju wsi oraz dawny cmentarz ewangelicki. Przepływamy pod mostem i płyniemy dalej na południe, wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 508 w kierunku miejscowości Wesołówko.
31.5 98.4 Na prawym brzegu za drzewami widoczne zabudowania wsi Wesołówko, natomiast na lewym rozpoczynający się niewielki kompleks leśny.
32.9 97.0 Kładka nad rzeką i Agroturystyka Głuch na lewym brzegu.
33.6 96.3 Głuch (dawniej Gluch, od 1938 r. w ramach akcji germanizacyjnej zmieniono urzędową nazwę na Glauch). Wieś lokowana w 1599 r. na prawie chełmińskim przez księcia Jerzego Fryderyka von Ansbacha. W wieku XVII wieś została powiększona o nowe grunty, wydzielone do zasiedlenia z Lasów Korpelskich. Jednoklasowa, murowana szkoła zbudowana została w 1909 r. Wieś mazurska o rozproszonej, murowanej zabudowie. Przepływamy pod mostem i płyniemy dalej na południe, wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 508 w kierunku Wielbarka.
34.7 95.2 Przepływamy pod kładką pomiędzy siedliskiem znajdującym się na prawym brzegu rzeki a drogą wojewódzką nr 508 po lewej stronie rzeki.
36.5 93.4 Przepływamy pod mostem w ciągu drogi w kierunku wsi Chwalibogi. Znajdujemy się w dalszym ciągu w bezpośrednim sąsiedztwie drogi wojewódzkiej nr 508 po lewej stronie. 700 m dalej po lewej stronie pierwsze pojedyncze zabudowania Wielbarka a 2 km dalej rozpoczynająca się zwarta zabudowa tego miasta.
39.9 90.0 Wielbark (niem. Willenberg). Wielbark uzyskał lokację miejską w 1723 roku, zdegradowany w 1946 roku. Status miasta odzyskał z dniem 1 stycznia 2019r. Znajduje się tu stacja kolejowa (linia PKP Ostrołęka – Olsztyn, Wielbark – Nidzica), przystanek PKS, apteka, ośrodek zdrowia, poczta, sklepy, karczma, stacja paliw. Przepływamy pod mostem w Wielbarku w ciągu drogi krajowej nr 57 na kierunku Szczytno-Chorzele. W celu zakończenia spływu w tej miejscowości należy wpłynąć w ujście rz. Sawica po lewej stronie 270 m dalej.
40.2 89.7 Po lewej stronie widoczne ujście rz. Sawica. Wpływając w Sawicę po 20 m przepływamy pod kładką a 100 m dalej, przed mostem po prawej stronie dogodne miejsce odbioru kajaków przy ulicy Feliksa Nowowiejskiego.
40.4 89.5 Płynąc dalej Omulwią przepływamy pod kratownicowym mostem kolejowym.
45.8 84.1 Docieramy do granicy pomiędzy województwem warmińsko-mazurskim a województwem mazowieckim. Z prawej strony ujście kanału połączonego z Piwnicką Strugą, Przeździęcką Strugą i na końcu z rz. Płodownica. Konieczna przenoska kajaków ze względu na betonowy jaz regulujący poziom rzeki. Od tej pory na prawym brzegu mamy województwo mazowieckie a na lewym warmińsko-mazurskie. Rzeka wyznacza naturalną granicę pomiędzy województwami aż do Lejkowskiej Strugi, która znajduje się ponad 6 km dalej.
46.4 83.5 Przepływamy pod mostem na drodze gruntowej relacji Sędrowo - Mącice. Las oddala się od rzeki. Od tej pory płyniemy doliną wśród łąk i pastwisk. 
48.8 81.1 Z lewej strony do Omulwi uchodzi rz. Wałpusza (długość 37,16 km), która swoje źródło ma w jez. Wałpusz nieopodal Szczytna w pobliżu miejscowości Stare Kiejkuty i Wałpusz.
50.1 79.8 Przepływamy pod kładką łączącą łąki znajdujące się po obydwu brzegach rzeki.
51.9 78.0 Z lewej strony ujście ma Lejkowska Struga. Opuszczamy Mazury i wpływamy na teren województwa mazowieckiego.
52.1 77.8 Widoczna droga gruntowa po prawej stronie prowadząca do m. Zaręby. Pierwsza zabudowa siedliskowa w odległości 450 m od rzeki.
52.7 77.2 Rzeka zaczyna mocno meandrować. Pojawiają się piaszczyste łachy i urwiste brzegi podmywane przez rzekę, w których gniazdują Jaskółki Brzegówki.
60.4 69.5 Krukowo. Przepływamy pod mostem na drodze wojewódzkiej nr 614. Jest to dobre miejsce do ewentualnego odbioru kajaków.
61.0 68.9 Widoczne zabudowania po prawej stronie.
69.7 60.2 Przepływamy pod mostem w okolicy Nowej Wsi Zarębskiej (wieś nosiła wcześniej nazwę Nowa Wieś, jednak w 2002r. zmieniono nazwę ze względu na obecność innej wsi o tej samej nazwie w gminie Chorzele).
73.1 56.8 Przepływamy pod mostem w pobliżu wsi Wierzchowizna.
75.5 54.4 Po prawej stronie mijamy niewielki kompleks leśny bezpośrednio graniczący z rzeką. Po lewej stronie cały czas łaki i pastwiska. Przepływamy pod mostkiem.
77.8 52.1 Brodowe Łąki. Miejsce ewentualnego odbioru kajaków. W miejscowości znajduje się kościół, który jest siedzibą parafii pw. św. Michała Archanioła. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii białostockiej, diecezji łomżyńskiej, dekanatu Chorzele.
81.5 48.4 Przepływamy pod mostem łączącym wsie: Kopaczyska i Guzowatka.
98.4 31.5 Czarnotrzew. Przepływamy pod mostem pomiędzy miejscowościami Kadzidło i Baranowo w pobliżu wsi Czarnotrzew. Jest to dogodne miejsce do ewentualnego odbioru kajaków.
104.8 25.1 Rz. Płodownica z prawej strony w okolicy wsi Olkowa Kępa.
112.4 17.5 Przystań. Przepływamy pod mostem. Za mostem po lewej stronie dogodne miejsce do ewentualnego odbioru kajaków.
114.7 15.2 Białobrzeg Dalszy. Przepływamy pod mostem. Widoczne pojedyncze zabudowania. Większa część wsi jest zlokalizowana po prawej stronie rzeki.
116.3 13.6 Białobrzeg Dalszy. Przepływamy pod kolejnym mostem w ciągu ulicy Mostowej. W dalszym ciągu widoczne pojedyncze zabudowania pomiędzy wsiami Białobrzeg Dalszy a Białobrzeg Bliższy.
119.3 10.6 Białobrzeg Bliższy. Przepływamy pod mostem w okolicy ul. Omulewskiej, która biegnie przez całą wieś Białobrzeg Bliższy, wzdłuż rzeki Omulew aż do drogi wojewódzkiej nr 544 (skrzyżowanie powyższych dróg znajduje się niespełna 500 m od kolejnego mostu pod którym będziemy przepływali).
125.6 4.3 Kruki. Przepływamy pod mostem w ciągu ul. Gen. Kickiego. Za mostem dogodne miejsce do ewentualnego odbioru kajaków.
127.6 2.3 Ostrołęka. Przepływamy pod mostem w ciągu ul. Brzozowej. Istnieje możliwość odbioru kajaków po lewej stronie przed mostem wzdłuż ul. Podrążewskiej.
128.9 1.0 Ostrołęka. Przepływamy pod mostem w ciągu drogi krajowej nr 61 (ul. Warszawska).
129.9 0.0 Ujście rz. Omulew do rz. Narew.

Mapa

Pokaż rz. Omulew na większej mapie.